Arachnologia (gr. aráchne 'pająk' + lógos 'nauka') zool. Nauka zajmująca się badaniem pajęczaków.

Allochtoniczny takson, konkretny gatunek, który powstał poza danym terenem biogeograficznym i znalazł się tam na skutek zmian zasięgu, spowodowanych np. przez człowieka (por. › autochtoniczny).

Allopatryczność, gatunki allopatryczne (biogeogr.) gatunki pokrewne żyjące na różnych obszarach geograficznych lub (ekol.) na odrębnych żywicielach (por. › gatunki sympatryczne).

Autochtoniczny takson, konkretny gatunek zasiedlający obszar geograficzny, z którego się wywodzi (por. › allochtoniczny).

Biotop dosłownie miejsce życia danego organizmu lub grupy organizmów (osobników) konkretnego gatunku wraz z całym zespołem czynników fizycznych i biotycznych, do których gatunek jest przystosowany. Niekiedy (np. Odum 1977, wyd. oryg. 1971) biotop definiowany jest jako przestrzeń życiowa zajęta przez konkretną biocenozę, albo środowisko danej biocenozy. Pojęcie nieprecyzyjne, w ekologii coraz rzadziej używane i zastępowane terminem › siedlisko, rzadziej › środowisko.

Bezkręgowce Nazwa wprowadzona przez J.B. Lamaicka. Określa się tak zwierzęta niemające kręgosłupa, czyli również i pająki.

Chelicery pierwsza para narządów gębowych u kikutnic i szczękoczułkowców, złożona z 2-3 członów, ostatni człon jest pazurowaty; służą do chwytania i rozrywania zdobyczy, do obrony, do kopania jam w ziemi; zwykle w s. znajdują się ujścia gruczołów jadowych i przędnych.

Chityna wielocukier zawierający azot o budowie podobnej do celulozy, stanowiący okrywy ciała niektórych stawonogów.

Dysjunkcja, zasięg dysjunktywny rozerwanie zwartego zasięgu danego gatunku przynajmniej na dwie przestrzennie izolowane od siebie części (populacje). Przerwy w zasięgu powstają z przyczyn geograficznych i klimatycznych, jak też ekologicznych – w wyniku złożonych zależności między populacjami. Coraz częściej dysjunkcje powodowane są przez działalność człowieka.

Endemit takson, np. konkretny gatunek, o ograniczonym (do pewnego, zwykle jednego i stosunkowo niewielkiego terytorium) zasięgu występowania.

Odwłok Znajduje się na tylniej części ciała połączona z głowotułowiem wąska szypułką. Jest to najważniejsza część ciała pająka, ponieważ w odwłoku znajduje się serce, płuca natomiast u samicy występują narządy rozrodcze. Na spodzie odwłoka znajdują się kądziołki przędne oraz płucotchawki.

Głowotułów Jest to przednia część ciała, która łączy się z odwłokiem. Na wierzchu jest przykryty, karapaksem, na którym znajdują się oczy. Jest to część ciała, od której odchodzą odnóża, przyłączone są również chelicery i pedipalpy.

Hemolimfa Płyn ustrojowy pajęczaków, krążący w otwartym układzie krwionośnym. Pełni on funkcje właściwe krwi, jak i limfie. Hemolimfa może mieć kolor przeźroczysty, żółty lub jasnoniebieski.

Imago owad dorosły, dojrzały, doskonały, końcowe stadium w rozwoju osobniczym danego gatunku, z na ogół w pełni ukształtowanymi już narządami rozrodczymi. W lm. imagines – owady dojrzałe.

Karapaks Wierzchnia przykrywka głowotułowia, na którym w przedniej części znajdują się oczy, a na tylniej części znajduje się wgłębienie lub wyrostek w kształcie rogu (u radzajów Ceratogyrus oraz Sphaerobothria).

Kądziołki przędne Wyrostki służące do tworzenia nici pajęczej znajdują się na tylniej części odwłoka.

Ptaszniki naziemne Pająki, które prowadzą życie naziemne, przebywają w kryjówkach zrobionych przez siebie na ziemi lub adaptują kryjówki zrobione przez gryzonie lub inne nie wielkie zwierzęta. Młode często kopia sobie norki.

Subimago, pseudoimago uskrzydlone, przedostatnie stadium w rozwoju owadów › prometabolicznych, takich jak jętki Ephemeroptera, morfologicznie podobne do › imago, lecz różniące się od form dojrzałych szczegółami w budowie (orzęsione skrzydła, krótsze nitki odwłokowe) i barwie ciała (przeważają matowe i białawe tony).

Nogi (odnóża) Pająk ma 4 pary odnóży krocznych wszystkie kończyny kroczne u pająka są złożone z siedmiu segmentów: 1. coxa (biodro), 2. trochanter (krętarz), 3. femur (udo), 4. patella (rzepka), 5. tibia (piszczel), 6. metatarsus (pięta), 7. tarsus (stopa). Na końcu każdego odnóża znajdują się 2 pazurki.

Nogogłaszczki czyt. pedipalpy

Pająk wykorzystuje je do formy obronnej, wyczesując energicznie tylnymi odnóżami o odwłok poczym lecą ona wprost w kierunku napastnika. Są w kształcie harpunów i są niekorzystne dla alergików. Rodzaj włosków zależy od gatunku.

Pedipalpy Druga para wyrostków z głowotułowia. Znajdują się pomiędzy chelicerami a pierwszą parą odnóży. Przypominają odnóża, lecz są krótsze, czyli składają się tylko z 6 segmentów i mają na końcu tylko jeden pazurek. Służą jako narządy czuciowe lub do podtrzymywania pokarmu, dojrzałe samce na końcu pedipalpów mają narządy kopulacyjne.

Płucotchawki narządy oddechowe pajęczaków występujące w postaci wewnętrznych komór, w których wymiana gazowa odbywa się drogą dyfuzji w licznych, silnie ukrwionych przegrodach wewnątrz komór. Powietrze atmosferyczne przedostaje się tam przez otwory zwane przetchlinkami. Płucotchawki znajdują się na spodzie odwłoka.

Seksowanie Jest to ustalanie płci pająka. Najpewniejszą metodą ustalenia płci jest spód dorosłego pająka, również stosowaną metodą jest poprzez wylinkę (zrzucona skóra), jeżeli nie jest zniszczona to można ocenić płeć nawet około 5 wylinki, lecz nie jest to 100% gwarancja.

Szczękoczułki czyt. chelicery

Takson Jest to inaczej jednostka taksonomiczna. Grupa realnie istniejących, wykazujących podobieństwo organizmów dowolnego szczebla klasyfikacji hierarchicznej, wystarczająco odróżniająca się od innych grup danej rangi. Podstawowymi taksonami są: królestwo, typ, gromada, rząd, rodzina, rodzaj, gatunek.

Bulbusy Narządy rozrodcze samca, w których znajduje się nasienie. Bulbusy występują na nogogłaszczkach i są w kształcie "maczugi".

Kokon Powłoka osłaniające jaja pajęczaków, stanowi ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi tj. temperatura, wilgoć oraz zawiera substancje odżywcze dla wylęgającego się pająka.

Nimfy Ostatnie stadium larwalne. Są to malutkie pajączki, które nie przyjmują pokarmu, dopiero po 1 wylince. Oznaczane są wtedy (L0).

Pajęczyna Nitkowaty twór powstały z wydzieliny gruczołów przędnych, głównie pająków, służący do budowy sieci łownej, gniazda, kokonu lub ułatwiający poruszanie się na duże odległości (babie lato).

(L) Poprzez wylinkę określamy wiek pająka, czyli ilość zrzuconych skór przez pająka, ogólnie przyjęty skrót wyrażamy literą "L" np: L2 (dwa razy zrzucona skóra), L5 (pięć razy zrzucona skóra), L8 (osiem razy zrzucona skóra) niestety nie jest to prawidłowe określanie wieku u pająków, ponieważ literą "L" określa się wiek owadów, ale od długiego czasu w/w sposób jest stosowany i nie ma w tym nic złego.

Hybryda Są to krzyżówki dwóch gatunków z tej samej rodziny, rodzaju. Na przykładzie można podać krzyżówkę Psalmopoeus Cambridgei i Psalmopoeus Irminia.